سیاست و بازاریابی - فیلم‌سازی که روزهایی از «نه شنیدن» و تلاش‌های مکرر برای نمایش زحمات و تلاش‌هایش، ناچار شده بود آپارتمان خود را بفروشد تا مستند بسازد، امروز به سفارش کسانی که به او «نه» می‌گفتند و با استقبال قابل توجه مردم، آماده شده تا ششمین فصل «ایرانگرد» را به تماشا بگذارد.

به گزارش خبرنگار شهر ، بدون اغراق می‌توان گفت که جاذبه‌های بکر ایران زیبا که شاید تصوری از آن نداشتیم، در قاب و روایت «جواد قارایی» کارگردان و تهیه‌کننده مستند پرطرفدار «ایران‎‌گرد» توانست مقصد سفر جمعیت قابل توجهی شود که پیش از آن خبری از وجود چنین جاذبه‌هایی در کشور نداشتند.
روایت ساده و صمیمانه ایران‌گرد 43 ساله که 12 سال از زندگی خود را به طور جدی و هدفمند برای معرفی اماکن و قومیت‌های مختلف از قاب تلویزیون پشت سر گذاشته، توانسته مخاطبان زیادی را روبه‌روی جعبه جادویی نگه دارد و البته انگیزه‌ای جدی برای بستن کوله‌بار سفر به سمت مقاصد جدید و کمتر شناخته شده، شود؛ به گونه‌ای که امروز مناطقی که جمعیت کمی را به خود دیده بودند، پس از پخش مستند ایران‌گرد، روزهای شلوغی را تجربه می‌کنند و صنعت گردشگری در آن مناطق رونق گرفته است.
جواد قارایی که میهمان گفت و گوی عیدانه« شهر » بود، میزبان ما در دفتر محل کارش شد تا ایران را با آثار جذابی از قومیت‌ها در گوشه گوشه این فضا تجربه کنیم و گفت و گوی ما با او، حس و حال ایران‌گردی داشته باشد که ماحصل این گفت و گو را در ادامه می‌خوانید:

اما اولین پرسش ما از شما که شاید دغدغه تعداد زیادی از سفردوستان باشد، این است که با دیدن تعداد زیادی از جاذبه‌های دلچسب در ایران و روایت وسوسه‌انگیز شما از این اماکن، چگونه می‌توان در شرایط اقتصادی امروز، ارزان سفر کرد و این مناطق را از نزدیک دید؟
سفر ارزان در ابتدا مستلزم این است که نسبت به سفر آگاهی کسب کنیم و مطالعه کافی در این زمینه داشته باشیم؛ اینکه چه زمانی، چه فصلی و به کجا می خواهیم سفر کنیم، مهم است. برای ارزان شدن سفر بهترین کار این است که از خانه های بوم گردی و خانه های روستایی آغاز کرد که نفع آن به روستاییان هم می رسد و هزینه آن کمتر است. همینطور می‌توان از غذاهای محلی استفاده کرد، به جای هواپیما هم می‌توان با قطار و اتوبوس سفر کرد.
سال 1401 برای شما از لحاظ شخصی و اجتماعی چگونه گذشت؟
این سال برای من بسیار پرمشغله بود و در سفر و تدوین و تحقیق و پژوهش گذشت که البته بسیار خوب بود، اما از لحاظ اجتماعی تورم به مردم فشار وارد کرد که برای همه با هر دیدگاهی بسیار ناراحت کننده بود. در سالی که گذشت تولید ایران‌گرد پنج را داشتیم که در سه ماه اخیر روزهای جمعه و ادامه آن در ایام عید پخش می شود. با شبکه یک سیما به توافق رسیدیم که سال آینده ایران‌گرد 6 را آغاز کنیم تا برای نوروز 1403 پخش شود. در این زمان ایران‌گردهای قدیم پخش خواهد شد و مرور خاطرات می شود تا ایرانگرد 6 به مرحله پخش برسد.
برنامه شما برای نوروز سال 1402 چیست؟
من اصولا نوروز جایی سفر نمی کنم؛ من تا 10 سال پیش نوروز نیز سفر می کردم اما امروز به اندازه ای گردشگری رونق پیدا کرده که حتی یک بلیت برای هواپیما و قطار و اتوبوس نیست؛ من دیدم که در خوزستان، بوشهر، هرمزگان، یزد و کرمان ظرفیت اقامتگاه‌ها پر شده و این یعنی نگرش نسبت به سفر تغییر کرده و همه شناخت پیدا کرده اند و متوجه شده اند که ایران چقدر جاذبه دارد و حتما نباید به شمال سفر کنند. بنابراین تهران‌گردی می‌کنم چون تهران هم جاذبه‌های زیادی دارد. می‌خواهم عید را در کنار خانواده باشم.
اولین عیدی که در یادتان هست، از چه کسی گرفتید؟
از پدربزرگ و مادربزرگم اسکناس نو عیدی گرفتم، اما جذاب‌ترین عیدی را از پدرم هدیه گرفتم؛ یک ساعت! فکر می کنم به 10 سالگی‌ام برگردد.
اولین عیدی را چه کسی از شما می‌گیرد؟
اولین عیدی را به پسرم می‌دهم و سپس همسرم.
تلخ‌ترین و شیرین‌ترین سال های زندگی‌تان را به یاد دارید؟
به نظرم تمام سال ها خوب بوده؛ سختی‌هایی داشته اما در مجموع خوب بوده است. تلخ‌ترین سال زمانی بود که برنامه تولید شده بود و هیچ شبکه‌ای سفارش نداده بود و همکاری نمی کرد. این برای من بسیار سخت بود. در سال 90 شش تا هفت ماه زمان برد تا کار را بپذیرند.

از جاذبه‌های تهران صحبت کردید؛ برنامه‌ای دارید که در مستند «ایران‌گرد» تهران را هم معرفی کنید؟
من در ایران گرد هنوز تهران را معرفی نکردم؛ همیشه همه چیز برای شهرهای بزرگ مثل تهران و اصفهان و شیراز و مشهد بوده اما من سعی کردم در ایرانگرد مناطقی که دیده نشده به تصویر بکشم. تهران زیاد دیده شده است.
البته تهران بیشتر در حوزه گردشگری سلامت و یا اداری مورد توجه بوده و شاید بازدید صرف از مناطق گردشگری آن چندان مطرح نبوده است.
خیر؛ اینگونه نیست. اتفاقاً برنامه‌های زیادی در مورد جاذبه‌های تهران ساخته شده و فکر می‌کنم در برنامه تهران‌گردی شبکه پنج سیما، جاذبه‌های فرهنگی، تاریخی و طبیعی تهران معرفی شده است.
در طول ساخت ایران‌گرد، به کدام استانها سفر کردید؟
در ایران گرد به بیش از نیمی از استانها هنوز سفر نکرده ایم؛ پنج مجموعه تولید کردیم و در جریان آن به کمتر از نیمی از استانها رفته‌ایم که در همان استانها نیز تصاویر کم و کوچکی به مردم هدیه کردیم. به عبارتی همان استان هایی که کار کردیم هم کم نشان داده شده است.
کدامیک از این مناطق برای شما جذاب‌تر بود؟
همه مناطقی را که رفته‌ام به یک اندازه دوست داشتم. مثل این است که بپرسید از 10 انگشت کدام جاذبه و کارایی بیشتری دارد و کدام را دوست دارید؟ ایران در اقوام، اقلیم و استان ها جاذبه‌هایی دارد که هرکدام خاص و جذاب است و چیزی دارد که دیگری ندارد.
برنامه پیش‌روی شما سفر به کدام استان هاست؟
ایلام، خراسان رضوی، گلستان، آذربایجان غربی و شرقی، سیستان، اصفهان، خوزستان، یزد و همدان را در برنامه دارم.
از بهترین خاطره‌ای که در طول ساخت مجموعه ایران‌گرد تجربه کرده‌اید، بگویید.
جذابترین خاطرات از کل ایرانگرد این بوده که هرجا رفتم فضای بکر و محرومی بوده و پس از کار، اتفاقات خوب و بزرگی برای آن افتاده است. همین اواخر به هرمزگان و ساحل مکسر در بندر مقام سفر کردم که کسی آن را نمی‌شناخت و وقتی من در ایران‌گرد به آن پرداختم، جمعیت به اندازه ای به این منطقه سفر کرد که در آن هتل ساختند و اقامتگاه‌های بوم‌گردی در منطقه احداث شد. بنده در سفر اخیرم با پارتی‌بازی و به سختی فضایی را برای اقامت پیدا کردم. در رستوران کوچکی که در منطقه وجود داشت یک ساعت و نیم زمان برد تا نوبت به غذای ما برسد و سه اتوبوس و 60 تا 70 خودروی سواری پشت در رستوران به صف بودند. خوشبختانه کارآفرینی و گردشگری در این منطقه رونق گرفت؛ البته هرجا کار کردم باعث شد مردم آنجا را بشناسند و رونق پیدا کند و از آن محافظت کنند. در حقیقت خاطره خوش از ایران‌گرد همین است که تأثیر خوبی در شناخت، کارآفرینی و رونق اقتصادی و گردشگری به دنبال داشته است.

مخاطبان برنامه‌ به شما گفته‌اند که معرفی مناطق در ایران‌گرد باعث شده که به آن اماکن سفر کنند؟
افراد زیادی آمدند و در فضای مجازی به من گفتند که هرجا شما معرفی می‌کنید ما سفر می‌کنیم و آن مناطق را می‌بینیم.
همین اواخر در یکی از برنامه‌ها، شما در یک جزیره گرفتار شده بودید؛ ماجرا چه بود؟
در هرمزگان در جزیره‌ای بودیم که هنگام جزر و مد، سطح آّب بالا و پایین می‌رود؛ من زمانی که آب بالا آمده بود، در جزیره بودم و قایقران به من گفته بود که چون سطح آب بالا خواهد آمد، تا 30 دقیقه دیگر برمی‌گردد و مرا می‌برد اما دیر کرد و جزیره کاملا زیر آب رفت و من تا زانو در آب بودم.
نترسیدید؟
نه. نهایتاً کوله پشتی‌ام را همانجا رها و شنا می‌کردم. خوشبختانه قایقران برگشت و خطر رفع شد.
قطعاً در سفرها با خطرهای جانی زیادی روبه‌رو شده‌اید. این خطرها باعث نشد که با خودتان بگویید دیگر به سفر و ساخت ایران‌گرد ادامه نمی‌دهم؟
هیچ وقت نشده که بگویم ادامه نمی‌دهم. مگر کسانی که جان خود را برای کشور به خطر انداختند، گفته اند که دیگر برای ایران نمی‌جنگیم؟ زندگی کوتاهی داریم که باید به بهترین شکل ممکن از آن استفاده کنیم. در سفرهای زیادی اتفاقاتی وجود داشته که می‌توانسته خطر جانی داشته باشد اما تلاش و مراقبت کردیم.
در یکی از سفرها آسیب جدی دیدید. از جزئیات آن بگویید.
ما در حال بازی بودیم و همان زمان تصویربرداری هم انجام می‌شد و من همانجا در حال پرش بودم که به جای مچ پا زانوی من پیچ خورد و رباط صلیبی‌ام پاره شد. با این حال دو روز با هموطنان بختیاری ادامه دادیم تا کوچ کنیم. در نهایت هلی کوپتر آمد، مرا به تهران منتقل کرد و جراحی کردم و پس از یک سال خوب شدم.
اگر به هر دلیلی ساخت ایران‌گرد متوقف شود باز هم به سفر به مناطق بکر ادامه خواهید داد؟
سفر تا وقتی زنده ام ادامه خواهد داشت و جزء علایق من است. چه ایران‌گرد باشد چه نباشد.

چه انگیزه‌ای از ساخت ایران‌گرد داشتید؟
من از کودکی به سفر و ایران گردی علاقه داشتم. مدیریت جهانگردی می خواندم و دوره‌های فیلمسازی را گذارندم و همزمان همکاری‌هایی را با مرحوم آرش اینانلو داشتم. دوره‌های مختلفی گذارندم و احساس کردم باید آنچه در مورد جاذبه‌ها و معرفی آن در نظر دارم، انجام دهم. مردم و مسئولین تا چند سال پیش ایران را بسیار کم می شناختند و تصور این بود که تمام فضاهای دنیا بی نظیر است و ایران اینگونه نیست در صورتی که چنین چیزی وجود ندارد. سعی کردم این نگرش را عوض کنم و ارزش ها و دارایی ها را به تصویر بکشم تا از ظرفیت ها بیشتر استفاده شود و در راه توسعه پایدار باشد. در سازمان صدا و سیما کسی استقبالی نکرد چون من را نمی‌شناختند؛ من به این فکر افتادم که آپارتمانی را که داشتم بفروشم و خرج کاری که فکر می کردم درست است، کنم. چهار قسمت تولید کردم و به صدا و سیما دادم. من را اصلا به صدا و سیما راه نمی دادند چون مرا نمی شناختند و بسیار زمان برد تا بالاخره یکی از شبکه ها قبول کرد. من فیلم‌ها را در دی وی دی به همه شبکه‌ها می‌فرستادم و هیچ‌کدام قبول نمی‌کردند. شبکه چهار و آقای رمضان نژاد مدیر وقت این شبکه پذیرفت و آن زمان برای شبکه چهار که در استان های کمی پوشش داده می‌شد، کار را ساختم. مستند پخش شد و اتفاقاً برنامه پر بیننده‌ای بود. همان موقع در جلسه تقدیر و تشکر، آقای ضرغامی مدیرعامل وقت سازمان تأکید کرد که در شبکه یک سیما هم پخش شود.
از استان ها پیشنهادی برای ساخت برنامه ایران‌گرد از جاذبه‌های آن استان دارید؟
برنامه ما به سفارش صدا و سیماست و کار از این طریق پیش می رود. تا به حال نشده که ادارات گردشگری استان ها سفارش دهند.
خبر خوشی از مستند ایرانگرد برای مخاطبان برنامه دارید؟
سال آینده فقط تولید می‌کنیم چون پروژه سخت و زمان بر است؛ ما در 12 سال تنها توانستیم پنج مجموعه تولید کنیم و تمام زمان و عمر خود را در این سالها برای ساخت همین پنج قسمت گذاشتیم. در صورتی که اگر سریال باشد نهایتا 6 ماه تا یک سال به نتیجه می‌رسد اما ساخت مستند ایرانگرد دو سال زمان می‌برد.
و سخن آخر؟
از خانواده ام و مردم سپاسگزارم که در این سالها همراهم بوده‎‌اند. از حامد جم هم که در طول تمام این سال ها کنار من بود و در کارگردانی به من کمک کرد، ممنونم. از صدا و سیما نیز تشکر می کنم که فرصتی به من داد تا بتوانم این برنامه را پخش کنم.
انتهای پیام/