در اين بحث ،مختصر و مفيد ، خلاصه استراتژي هاي رقابت را معرفي مي کنيم:
1 - کاهش هزينه ها
يکي از مهم ترين استراتژي ها در سازمان ها ،کاهش هزينه هاست. وقتي شما قادر باشيد هزينه هاي توليد کالا يا خدمات شرکت تان را کاهش دهيد، مي توانيد بهاي کمتري از مشتري بگيريد و اين يعني پيش افتادن از رقبا.
مدام با خود فکر کنيد که در روند توليد کالا يا خدمات تان ، چگونه مي توانيد هزينه ها را کاهش دهيد؟ آيا در جايي از اين پروسه ، چيز ، مرحله يا شخص زائدي وجود دارد؟
يکي از استادان اقتصاد تعريف مي کرد که يک خط توليد دارو در ايران را بررسي کرده و به صاحب کارخانه پيشنهاد داده بود ارتفاع ميزهاي بسته بندي را 10 سانتي متر کوتاه کنند. با اين کار ، راندمان کاري افراد بالا رفته و نهايتاً هزينه بسته بندي کاهش يافته بود. علت کاهش 10 سانتي متري ارتفاع ميزها هم اين بود که وقتي ارتفاع ميز از حد استاندارد بالاتر باشد ،دست ها زودتر خسته مي شوند و کيفيت و کميت کار از ساعات مياني روز به بعد، افت مي کند.
ممکن است شما به اين نتيجه برسيد که با برون سپاري برخي کارهاي شرکت، مي توانيد در هزينه ها صرفه جويي کنيد. شايد خريد و نصب يک نرم افزار خاص ، بتواند در تقليل هزينه هاي تان بسيار مؤثر باشد. امکان دارد به اين نتيجه برسيد که اگر امروز اندک هزينه اي براي آموزش کارکنان تان کنيد، با افزايش مهارت و در نتيجه بهره وري ، هزينه هاي شرکت کم شود و ... .
کاهش هزينه ها البته بايد با لحاظ يک نکته حياتي انجام پذيرد: از کيفيت نکاهد.
2 - تمايز
واقعيت اين است که هزينه ها را تا حدي مي توان کاهش داد. هزينه ها ،تابعي از دو دو تا چهار تاست و لذا خيلي ها قادر به اين کار هستند.
امروزه در دنيا ، شرکت هاي رقيب تا حد امکان هزينه ها را کاهش مي دهند و در اين رقابت ، اغلب با حاشيه سود اندک برابري مي کنند.
بنابراين، استراتژي ديگري به نام "تمايز" پيش مي آيد. ممکن است قيمت هاي ارائه شده به مشتري توسط دو شرکت رقيب، عيناً مثل هم باشد، اما تمايزي که يکي ايجاد مي کند ،باعث جذب مشتريان بيشتر مي شود.
تمايز بر خلاف استراتژي کاهش هزينه ها ، تماماً مبتني بر عدد و رقم نيست و مي تواند از رفتار خوشايند فروشندگان يک فروشگاه تا نحوه خدمات پس از فروش در نوسان باشد. اين بستگي به علم و هنر مدير سازمان دارد که چگونه بين خود و رقبا ايجاد تمايز کند.
نکته جالب توجه اينجاست که بسياري از تمايزها ، بعد از مدتي ديگر تمايز نيستند. زماني رستوران ها، فقط در داخل سالن غذا سرو مي کردند تا اين که يک رستوران براي ايجاد تمايز ،اعلام کرد که به طور رايگان غذا را دم در خانه با محل کار مي برد. اين تمايز ، برگ برنده آن رستوران بود ولي بعدها که اکثر رستوران ها از اين ايده تقليد کردند، ديگر نمي شد بدان تمايز گفت.
وقتي اولين استخرها تفريحي در شهرهاي امروزي شکل گرفتند ، همگي سر باز بودند. بعدها ، براي اينجاد تمايز و برد در رقابت ، برخي به ساخت استخرهاي سرپوشيده روي آوردند و بعدتر براي ايجاد تمايزي جديدتر ، عده اي استخرهايي را در پشت بام و سيستم گرمايشي ساختند تا منظره شهر زير پاي شناگران ثروتمندي باشد که حاضرند براي متمايز شدن، پول بدهند.
مدير موفق کسي است که مدام به فکر ايجاد تمايزهاي جديد باشد تا بتواند سازمان خود را در ميان انبوه رقبا ، زبانزد کند.
3 - تمرکز
کاهش هزينه ها و تمايز ، در همه شرکت ها و در همه زمان ها مي تواند جواب دهد. تمرکز اما براي هميشه الزامي نيست.
وقتي شرکت هواپيمايي "ايزي جت"در اواخر قرن گذشته ميلادي در برتانيا تأسيس شد، چون يک ايرلاين تازه کار بود و توان رقابت در همه مسيرها را نداشت، بر روي خط اسکاتلند - انگليس متمرکز شد و توانست دوام و قوام يابد.
بعد از اين که شرکت توانست ادامه حيات خود را تضمين کند ،اندک اندک دست از تمرکز برداشت و اينک در 600 مسير در بيش از 30 کشور جهان پرواز مي کند.
اگر کسي به جاي آن که همه انواع گوشي تلفن همراه را در فروشگاهش عرضه کند ، فقط برند خاصي را بفروشد و در منطقه بدان شهره شود ، از استراتژي تمرکز استفاده کرده است. برخي ساندويچي ها ، به جاي فروش انواع ساندويچ هاي سرد و گرم ،فقط "ژامبون" سرو مي کنند و شعباتي هم در سطح شهر دارند که همگي تک محصولي اند. اين ها هم استراتژي تمرکز را برگزيده اند.
توليد کننده لباسي که به جاي توليد همه نوع لباس ، تنها کت و شلوارهاي گرانقيمت مردانه توليد و عرضه مي کند هم تمرکز را پي گرفته است تا در يک رشته بخصوص ، صاحب برند شود.
برخي مکانيک ها هم مثلاً تنها به تعمير فيات مي پردازند. مکانيکي که چنين تصميمي گرفته ، با خود انديشيده که به جاي رقابت با صدها مکانيک شهر که همه نوع خودرويي را تعمير مي کنند ،بهتر است در تعمير يک خودروي خاص متبحر شود و به تعميرکار فيات شهره شود تا همه فيات هاي شهر به نزدش بيايند.
خيلي از اوقات، تمرکز مي تواند مهم ترين استراتژي رقابت باشد، گاه در اول کار و گاه براي هميشه ؛ مهم تشخيص و تصميم درست است.